Wat is verzadiging
Verzadiging is het gevoel dat optreedt wanneer je tijdens het eten van je maaltijd merkt dat je tempo van eten vertraagt en je concentratie en interesse in wat je eet geleidelijk aan afneemt.
Terwijl je eet krijgt je lichaam de tijd om via receptoren in je maag aan te voelen hoeveel energie (koolhydraten, vetten en eiwitten) er binnenkomt en hoever je maag wordt uitgerekt (hoeveel volume je hebt gegeten).
Wanneer je lichaam daar akte van genomen heeft, kunnen je hersenen een signaal doorgeven dat je verzadigd bent ofwel genoeg hebt gegeten en je de maaltijd dus mag stoppen.
Maar hoe komt het dat je dit verzadigingsgevoel soms niet voelt?
Factoren die verzadiging kunnen beïnvloeden
Sommige mensen geven aan dat ze het moeilijk vinden om te voelen wanneer ze genoeg hebben gegeten. Ze voelen dan niet duidelijk aan wanneer hun lichaam zegt dat ze moeten stoppen met eten.
Komt dit af en toe eens voor dan is dat uiteraard niet problematisch, maar ervaar je nog amper een verzadigingsgevoel dan wordt het moeilijk om in te schatten wanneer je genoeg energie hebt gegeven aan je lichaam. Het gevolg kan zijn dat je daardoor telkens te veel eet en je gewicht ziet omhoog gaan.
Onderstaande factoren kunnen een invloed hebben op je verzadigingsgevoel:
Medicatie. Bepaalde soorten medicatie zoals antidepressiva en antipsychotica kunnen als bijwerking hebben dat ze je verzadigingsgevoel verminderen. Je voelt daardoor minder snel aan wanneer je genoeg gegeten hebt.
Ondervoeding. Wanneer je gedurende een lange tijd te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt, bijvoorbeeld door ouderdom, bij chronische ziekte of een eetstoornis, dan nemen je honger- en verzadigingssignalen af tot op het punt dat je ze zelfs helemaal niet meer voelt.
Chronisch overeten. Ben je gewoon om bij iedere maaltijd net dat ietsje te veel te eten, dan is het gevoel dat je hebt wanneer je over je verzadigingspunt gaat misschien wel het 'nieuwe normaal' geworden voor je. Je merkt dan je natuurlijke punt van verzadiging niet meer op en gaat telkens op zoek naar dat overvol gevoel als signaal om te stoppen met eten.
Te snel eten. Je lichaam heeft tijd nodig om aan te voelen hoeveel energie en welk volume er is binnen gekomen in je maag. Daar zit een beetje vertraging op waardoor je bij snel eten je lichaam voor bent en meer kunt eten dan je eigenlijk nodig hebt.
Niet voldoende genieten. Wanneer je niet voldoende de tijd neemt om traag te eten, te proeven en te genieten van wat je in je mond steekt, dan kan het zijn dat je meer eet dan nodig om toch maar aan dat genot te komen.
Stress. Bij acute, plotse stress kan het gebeuren dat je geen hap door je keel krijgt. Bij chronische, sluimerende stress ben je misschien wel geneigd om naar eten te grijpen. Vaak gaat het dan om een vorm van emotioneel eten dat niets te maken heeft met eten uit honger, maar dient om even te kunnen ontsnappen aan het stressgevoel dat je bekruipt. Op zo'n moment ervaar je geen verzadigingsgevoel tijdens het eten.
Geen lichamelijk hongergevoel. Wanneer je begint te eten zonder lichamelijk hongergevoel, dan kan je geen verzadigingsgevoel ervaren. Honger en verzadiging gaan namelijk hand in hand. Eet je dus uit 'goesting' dan is het belangrijk om met al je aandacht te genieten van wat je eet zodat je opmerkt wanneer je mentaal voldaan bent en dus moet stoppen met eten.
Overprikkeling. Sommige mensen vinden het moeilijk om de signalen van hun lichaam op te pikken wanneer ze erg overprikkeld zijn. Er komen dan meer prikkels binnen in hun hersenen dan ze kunnen verwerken waardoor er geen ruimte meer is om de signalen uit hun lichaam te ontvangen en juist te interpreteren. Een gevoel van verzadiging kan dan volledig aan hen voorbij gaan waardoor ze overeten zonder het op te merken.